BỆNH ĐỐM TRẮNG

CĐ 2: BỆNH ĐỐM TRẮNG

• Lần đầu tiên xuất hiện ở Đài Loan: 1991-1992
• Lây lan rất nhanh chóng. Gây chết 30%.
• Thiệt hại kinh tế nhiều nhất.
• Tác nhân gây bệnh:              Virus

                                                       Vi khuẩn           <=> Hữu sinh=> tác nhân

                                                       Kst

                                                       Chất lượng nước

                                                       Dinh dưỡng                  =>    Nguyên nhân
                                                       Di truyền
         

*Virus đốm trắng:

• Vật chất di truyền là DNA (kí sinh trong nhân tế bào)
• Giống: Whispovirus, họ Nimaviridae.
• Hình que, có vỏ bọc.
• Kích thước: 80-120 nm × 250-380 nm.
• Có lõi, màng capside, vỏ bọc, không bào quan.
• Dễ tiêu diệt.
• Gồm 3 chủng: Thái Lan, Hoa Kỳ, Nam Mỹ.
• Bất hoạt: 120’-50⁰C, 1’-60⁰C
• Tồn tại trong ao 3-4 ngày.
• Nhiệt độ nước <30⁰C=> bệnh bùng phát.
• Các ký chủ: sú,thẻ, sú NB, cua…
• Ký chủ cảm nhiễm: tất cả giáp xác
• Giai đoạn cảm nhiễm:  trứng → tôm bố mẹ. khả năng phát hiện cao từ giai đoạn hậu ấu trùng đến trưởng thành.
• Cơ quan cảm nhiễm: ngoại & trung bì.
• Giáp xác mang virus suốt đời.
• Vật lan truyền mầm bệnh: rotifer, 2 mảnh vỏ, giun nhiều tơ, artemia, thủy chân khớp.

*Dấu hiệu bệnh lý:

*Bệnh tích đại thể:

• Bỏ ăn, giảm bắt mồi.
• Tôm lờ đờ, tấp bờ ao (tôm sú thấy rõ hơn tôm thẻ).
• Tỉ lệ tôm chết cao và nhanh (7 ngày).
• Tôm nhỏ tỉ lệ chết cao hơn.
• Đốm: vỏ đầu ức và đốt bụng thứ 6.
• Mới phát bệnh: đỏ thân (thân đỏ đốm trắng)  => không đặc trưng => bệnh khác. Tôm tấp bờ => thân đỏ.
• Đốm trắng trong vỏ => hư hại cấu trúc vỏ.

             *Bệnh tích vi thể:

• Nhân thay đổi cấu trúc sưng to, bắt màu giống nhau ( bắt màu tím thuốc nhuộm Hematoxylin (HE), Eosin đỏ).
• Cấu trúc vỏ hư hại.
• Virus ký sinh trong: biểu mô lót long ống tiêu hóa, dạ dày ruột, máu, tế bào lympho, ít có trong cơ thịt).

            *Con đường lây lan:

• Theo chiều dọc: bố mẹ bệnh => con bệnh (trứng mẹ, tinh bố bệnh => con bệnh).
• Theo chiều ngang: theo đường tiêu hóa (tiêu hóa xâm nhập) con sống ăn tôm chết bị bệnh => bệnh. Tôm bệnh thải phân ra môi trường => lây. Nguồn thức ăn tươi sống mang mầm bệnh. Nước,….

*Phòng trị:

- Trị: chưa có thuốc trị

- Phòng trị: tam giác dịch tễ

    + Tôm: xét nghiệm tôm bố mẹ (PCR 2 bước), tôm có nguồn gốc rõ ràng,…

    + MT: ao xử lý nước, có ao lắng,…

    + Nguồn hữu sinh: chắn lưới cua, còng, chim,cò,…

    + Duy trì CLN: Oxi, NH3

    + Tăng đề kháng, nuôi mật độ vừa, không nuôi vụ nghịch